IN DE SPOTLIGHT
Vick Nanthan (TRILUX)
De toekomst van verlichting is circulair
Door: Jessica Merkens
"
Binnenkort wordt hergebruik de norm
Als Hoofd Duurzaamheid bij TRILUX UK zet Vick Nanthan zich in voor een duurzamere wereld. Hij is een pleitbezorger voor de circulaire economie, door onder andere hergebruikte armaturen in bouwprojecten in te zetten in plaats van nieuwe. Het is niet alleen goedkoper, het zorgt voor minder afval en het is broodnodig aangezien grondstoffen snel opraken. “We moeten constant de grens opzoeken om nieuwe oplossingen te vinden.”
Energieverbruik verminderen
Nanthan wil bijdragen aan een circulaire economie. “We leven nu in een wereld waar we grondstoffen van de aarde nemen, er producten van maken en deze weggooien als afval na gebruik. Maar met circulariteit draait het om het uitbannen van afval. Door het ontwerpen van armaturen die uit elkaar gehaald en gerepareerd kunnen worden. Of opnieuw opgebouwd en refurbished. Zodat je het kan hergebruiken als een product tegen z’n eind loopt.” Binnenkort wordt hergebruik de norm, gelooft hij.
Mensen realiseren zich soms nog niet wat voor impact goed ontworpen verlichting kan maken en hoeveel je ermee kan besparen. Verlichting zorgt voor 40 procent van het totale energieverbruik van een gebouw. “De CO2-voetafdruk van een verlichtingsarmatuur zit ‘m vooral in gebruik: die is het hoogst wanneer verlichting aan staat, dan verbruikt het energie. Door efficiëntere en duurzamere verlichting te ontwerpen, die je ook nog eens op een slimme manier kan repareren en gebruiken, kan je de CO2-voetafdruk gigantisch verminderen.”
Vuurvliegjes
Nanthan bekommerde zich al vroeg om een gezonde planeet en de mensen om hem heen. Hij groeide op in Kuala Lumpur. “Mijn familie had een boerderij, met zo’n 150 kippen, 40 geiten, kalkoenen, cavia’s en andere dieren.” Een oudere medewerker van de boerderij verzamelde voedsel afval voor de dieren bij de kantines van omliggende bouwplaatsen. “Hij was als een opa voor mij. Ik volgde hem overal als zevenjarig jongetje, als hij voedsel ging verzamelen.” Nanthan leerde al vroeg om niet te verspillen en rekening te houden met anderen.
Zelfs zijn fascinatie voor licht begon daar, herinnert hij zich. “Ik had een klein lantaarntje. Dat was niet zomaar een lantaarn.” Hij gebruikte een oude jampot, maakte gaatjes in het deksel en bond de pot aan een stok om vuurvliegjes te vangen. “Ze gloeien en stralen licht uit. Na regen of als het donker was kon ik ze zo met mijn handen uit de lucht scheppen en in de jampot stoppen. Geloof me, daar kwam echt nog veel licht uit. Een natuurlijke lichtbron, bioluminescentie, waarbij licht wordt geproduceerd door een chemische reactie binnen een levend organisme.” Nu, meer dan 40 jaar later, werkt hij voor internationaal verlichtingsbedrijf TRILUX als Hoofd Duurzaamheid. “Het zat altijd al in me, denk ik.”
Foto: Project Skanska
Refurbished armaturen
Één van de projecten die hij leidde was voor Skanska, een groot bouwbedrijf dat zijn hoofdkantoor verhuisde naar Londen. Ze namen contact op met Nanthan omdat hij het lichtplan voor de vorige eigenaren van het gebouw had gemaakt. “Ze belden mij en zeiden, we willen wat schuiven in het interieur en verlichting bij je kopen.” Nanthan kon ze overhalen om de huidige armaturen te refurbishen in plaats van weg te halen en vervangen voor nieuwe. “Om zo veel afval te besparen, maar ook kosten.”
Krassen en deukjes
Doordat Skanska een bouwbedrijf is met een eigen afdeling elektrotechniek, konden ze de armaturen zelf allemaal verzamelen. Dat er geen derde partij nodig was als tussenpersoon maakte het proces simpeler. “Ze moesten alle armaturen labellen en fotograferen.” Om afval te verminderen werd ervoor gekozen om de armaturen niet te verpakken. “Aangezien het toch in onze eigen vrachtwagens ging, in één levering, gebruikten we alleen bubbeltjesplastic. De armaturen werden naar onze lokale fabriek gebracht en daar labelden we ze allemaal opnieuw, zodat we precies wisten wat we in huis hadden.”
Erna moesten overeen komen wat precies hergebruikt werd. “In het gebouw hingen meterslange lineaire armaturen, op drie meter hoog. Deze armaturen hadden een aluminium behuizing met hier en daar wat krasjes en deukjes. We vroegen aan Skanska of ze dat storend vonden. Dat vonden ze oké.” TRILUX kon daarbij ook de kleurtemperatuur van de gebruikte armaturen aanpassen met een speciaal filter, om aan nieuwste vereisten te voldoen. “Uiteindelijk namen we zoveel mogelijk armaturen terug om te refurbishen en erna weer terug te brengen. Eenmaal teruggebracht konden we Skanska adviseren met de installatie. Het liep allemaal erg soepeltjes.” De grootste prestatie was de samenwerking met Skanska, vindt Nanthan. “Als je een gedeelde waarde en doelstelling hebt kom je ver.” Samen konden ze een equivalent aan 17 ton CO2 besparen. “Dat was echt gigantisch. Daarnaast konden we afval en het gebruik van ruwe grondstoffen verminderen.”
Hergebruiken als mindset
Is hergebruik ook mogelijk met armaturen van een andere fabrikant? “Absoluut. Dat de armaturen van TRILUX waren maakte het proces gewoon makkelijker. We wisten precies waar we mee te maken hadden. Maar we hebben ook projecten gehad waar we veel oudere, zeg 15 jaar oude armaturen terugnamen van verschillende fabrikanten. Dat is niet altijd eenvoudig, sommige armaturen zijn te oud om te refurbishen.
Architecten en designers spelen een cruciale rol hierin, zegt Nanthan. “Vandaag de dag behouden ontwerpers zoveel mogelijk van een bestaand gebouw, in plaats van het neer te halen. Zoals het geraamte van het gebouw en andere aspecten, om zo afval en CO2-uitstoot te beperken.” Die mindset is essentieel. “Als de architect bijvoorbeeld eenzelfde systeemplafond gebruikt, dan kunnen we daar rechttoe-rechtaan het bestaande vierkante armatuur van gebruiken. We gebruiken de behuizing opnieuw, verzamelen de onderdelen en vervangen de verlichting door de nieuwste LEDs. Als een architect het plafond omgooit dan wordt het lastiger.”
Uitputting van ruwe grondstoffen
Een fabrikant als TRILUX kan meer verdienen aan nieuwe armaturen dan hergebruikte armaturen. Hoe wist Nanthan ze te overtuigen om het circulaire pad op te gaan? “Ik weet niet hoe vaak ik hierover moest debatteren, omdat we bijvoorbeeld aan Skanska voor een goede honderdduizend euro aan nieuwe armaturen hadden kunnen verkopen. Maar dat deden we niet. Je moet kijken naar het grotere plaatje. De grondstoffen van onze planeet zijn eindig en raken op. Neem koper, dat in zowat alle elektriciteitskabels en componenten wordt gebruikt. Sommige onderzoeken schatten dat we al rond 2040 door onze kopervoorraad heen zijn. Hoe gaan we dan nog kabels maken?”
Materialen oogsten van wat al in een gebouw aanwezig is en deze hergebruiken is de enige weg, denkt hij. Daarnaast denkt Nanthan liever op de langere termijn. “Op den duur komt er ook nieuwe regelgeving, zoals koolstofbelasting en wetten. Je kan niet onnodig meer verspillen en iets dat nog goed is weggooien. Als je als bedrijf daarin de weg leidt, dan heb je ook nog eens een voorsprong op de rest op de lange termijn.”
Verschuiven naar een circulair model is de voor de hand liggende oplossing, gelooft Nanthan. “Ja, op de korte termijn verliezen we omzet. Maar na het Skanska project zijn we door meerdere andere bedrijven benaderd die eenzelfde oplossing zochten. Het is een voorbeeld en kan als template dienen voor architecten, designers en gebouw eigenaren. Kijk, zo kan het ook.”
"
Je kan niet onnodig meer verspillen en iets dat nog goed is weggooien. Als je als bedrijf daarin de weg leidt, dan heb je ook nog eens een voorsprong op de rest op de lange termijn
Toekomstige megasteden
Architecten en ingenieurs zijn essentiële spelers om de juiste richting op te bewegen. “Ze hebben de kracht om de specificaties van een gebouw te bepalen, wat ze precies willen. Zij moeten van de leveranciers een veel hogere standaard eisen als het om duurzaamheid gaat. We kunnen het samen bereiken, door continue de grens op te zoeken van wat kan en nieuwe oplossingen te vinden.” En dat is cruciaal, denkt Nanthan. In 2050 zal de wereldbevolking groeien naar tien miljard en door verstedelijking zal een groot gedeelte daarvan in megasteden leven. “Sommige steden zullen 50 miljoen mensen tellen. Dat is zo’n gigantische aardverschuiving, we kunnen niet doorgaan zoals we nu leven.”
De bouwsector heeft de macht om deze megasteden vorm te geven. “Door verantwoordelijkheid te voelen, de juiste beslissingen te maken qua design, productie en innovatie en door samen te werken. De keuzes die we nu maken hebben een gigantische invloed op hoe de toekomst eruit ziet.”
"
De keuzes die we nu maken hebben een gigantische invloed op hoe de toekomst eruit ziet
Benieuwd naar Vick zijn hele verhaal? Vick Nanthan (TRILUX) over de circulaire economie